De Poolcirkel en 'slecht weer maakt rauwe bonen zoet'.

De oude man in de karig gesorteerde landhandel van Støtt bewoog zich moeizaam en ik kon zijn gebroken duits nauwelijks verstaan. Hij was zichtbaar vergenoegd een paar buitenlanders te mogen verwelkomen. Zijn vrouw schoof nog snel een rek met een paar rotte bananen en oude groente de winkel in, misschien in de hoop dat wij er wat van zouden kopen.
Het brood was wat oud maar bleek van een dergelijke degelijkheid dat het weer lekker was.
Toen de man hoorde dat we van plan waren naar Røst te gaan, de meest zuidelijke eilandengroep onder de Lofoten, bromde hij iets onverstaanbaars, dat het misschien nog niet zo verstandig was gezien het weer. Maar toen we vertelden dat we met nog een ander schip samen zouden varen, knikte hij instemmend.
Zijn vrouw die ons gesprek mede had aangehoord, stond ons uitbundig uit te zwaaien op de kade, toen we langs voeren. Het voelde alsof we afscheid namen van een tante die we bezocht hadden.
Støtt is een vrijwel uitgestorven vissersgemeenschap, waar de oorspronkelijke bewoners geleidelijk vervangen wordt door zomergasten die daar een huisje hebben of laten bouwen.

We waren nog opgetogen over het passeren van de Poolcirkel de dag daarvoor. Er was helaas niets van een streep te zien in het water, zodat we er maar op moesten vertrouwen dat het aangegeven punt op de wal in de vorm van een monument, daadwerkelijk de plek van de poolcirkel markeerde.
Omdat ook onze oudste zoon bijna jarig was, hebben we voor deze ene keer tijdens het varen een glaasje likeur genoten en de beide zonen gebeld over onze passage.

De puntige pieken van de bergen om ons heen benadrukten nog meer het magische karakter van dit gebied. We zien steeds meer trollenachtige gezichten en monsterachtige dierenfiguren in de verweerde kolossen, die door de majestueuze Svartisen-gletsjer op de achtergrond worden overkoepeld.
Van de Duitsers die naast ons lagen op Røst, hoorden we dat het een indrukwekkende gletsjer is waar je met je schip heel dichtbij kunt komen.
De weerberichten waren redelijk, alleen de wind leek uit het noorden te blijven komen. Niet helemaal de goede richting voor Røst maar een Beaufortsterkte van 3-4 moest te doen zijn.
De tocht naar Røst begon verraderlijk kalm met een vrijwel vlakke zee. We hadden 50 zeemijl te gaan rechtstreeks van de wal naar het uiterste zuidelijke puntje van de eilandenreeks .
De luchten met windveren en hoge cumuluswolkjes( schapenwolkjes) veranderden voortdurend en we genoten van de helderblauwe vergezichten.
We hadden niet door wat er ons te wachten stond. De wind veranderde in een kwartier tijd van vrijwel windstilte naar een forse bries. Doordat de wind tegengesteld was aan de stroom , veranderde de zee in een woeste golven-deken die ons de tot nu toe hoogste golven liet beleven. Het zeil er bij zetten durfde ik niet aan, al was Nienke bereid om het te doen. Het schip maakte geweldige schuivers, waarbij het voorschip onder water dook. De afstand tot de eerste eilandjes van Røst was te overzien, en we besloten toch door te gaan, in de hoop onder de bescherming van de eilanden, minder hoge golven te krijgen.
Ik ben blij met onze sterke motor. In geval die ermee ophield( dat kan met een motor) hadden we een plan B die er op neer kwam dat we met de wind achterlijk naar Bodø waren gegaan. Dat was echter nog wederom 40 mijl varen, en niet een aantrekkelijke optie.
Schuin tegen de golven opboksend( 'a gentleman never sails windwards'; die regel had ik blijkbaar aan de mijn bootschoen gelapt), bereikten we toch wel enigszins ontdaan de aanloop tussen de eilanden waar we in de haven op een goede plek aan een heel hoge kade konden afmeren.
Later lezen we in de pilot, dat “ Vestfjorden can be an unpleasant sea”.
We blijven lessen krijgen van de zee waar we steeds meer respect voor krijgen.
We hebben grote bewondering voor de mensen die hier in deze verlatenheid voor hun boterham, in het duister van zowel dag als nacht tijdens de wintermaanden, de zee op gaan om de visjes te vangen die een paar dagen later voor ons in de vakken bij AH liggen.
We raakten even aan de praat met een visser en zijn vrouw.
In de zomermaanden ligt de visserij stil. Het seizoen loopt van september tot en met maart.
Er wordt met lijnen gevist. Aan de lijnen zitten honderden haken met stukjes aas van haring. Dat aan de haken bevestigen van het aas doet de vrouw aan de wal. De lijnen worden uitgezet met een boei en na 2-4 uur weer opgehaald. Per dag wordt er zo'n 1000 kg vis gevangen, die deels vers , deels als stokvis, na een winter drogen aan stellages op de wal, naar allerlei landen wordt geëxporteerd.
Van een fotograaf op Røst kregen we een stuk stokvis om zomaar op te eten als was het een stuk kauwgom. Ik vond het geen genoegen, te vissig naar mijn smaak.
Vandaag wachten we tot de wind afneemt om daarna met wind uit de goede hoek verder naar het noorden te gaan, het eigenlijke mooie gebied, waar iedere Noor zo lovend over is.
Hier op Røst, gedwongen tot rust, zijn we niet zo gecharmeerd van het landschap, maar wel onder de indruk van de rauwheid van het bestaan.
Veel van deze plekken redden het niet en we zien veel leegstaande en vervallen huizen, vaak in bezit genomen door meeuwen, die met luid geschreeuw hun aanwezigheid kenbaar maken.
De natuur geeft en de natuur neemt, dat is hier goed te zien.
Bij aankomst hadden we geen vers eten meer behalve een koolrabi.
Een blik kalkoenragout van kerstmis en een noodrantsoen aardappelschijfjes van de Lidl om te bakken, smaakte zelfs goed. 'Slecht weer maakt rauwe bonen zoet'.
Morgen gaan we misschien verder.
bij de foto's:
het poolcirkel monument op Polarøya
een dwarsgetuigd schip bij Støtt,Røst en stokvis.